Nijedan grad ne možete dobro upoznati ako ne posetite njegove pijace. Tamo ćete se suočiti s njim licem u lice. Sa svim njegovim licima. Saznati šta sve traži i šta ima. Videti njegovo zaleđe, osetiti vitalnost svega onoga što buja izvan gradskih četvrti, ali i snagu gravitacionog polja samoga grada, koja određuje smerove kojima teče život i puteve kojima se svi krećemo.Pijaca radi svakoga dana, ali i ona ima svoje plime i oseke. Na obrenovačku, plima dolazi subotom. I to usred grada, jer pijaca je upravo tamo, pedesetak metara od strogog centra (a baš u njemu, pre jednog veka i ranije, kako pokazuju stare slike, bilo je mesto žitne pijace). U gradu su takozvane stočna, zelena i robna pijaca. Ona na kojoj se trguje stokom, stočnom hranom, građevinskim i sličnim materijalom, izmeštena je na periferiju. Nekada je i ona bila bliže centru, pa se danas jedno naselje, izgrađeno na njenoj staroj lokaciji, uprkos oficijelnom nazivu naselje Sunca, u tkivo grada utisnulo pod imenom Stočna pijaca.
Subotnji pijačni veliki talas preplavi, a gde-gde i zatrpa obrenovačke ulice. No, to nikoga ne navodi na odluku da odlazak na pijacu odloži za neki drugi dan. I to je jedan od onih samoniklih, prirodnih ritmova kojima se ljudi jednostavno prilagode.
Kao i onom koji je subotu odredio kao dan za venčanja. Na koja se, u bučnim svatovskim motorizovanim kolonama stiže istom ulicom kojom se dolazi i na pijacu. I kao zadušni dan, kada se neki trenutak odvoji za pomen mrtvima, na groblju ili u crkvi. I dan za sport, utakmice i navijačke pohode… Koliko god tesne bile, gradske ulice uspešno nose sve ove subotnje tokove. Rastegnu se da prime nebrojena vozila, jer Obrenovčani (a i gosti) još uvek ciljanom mestu, u svakom delu grada, pa i samom centru, nekako najradije prilaze – na točkovima. Pijace su manifestacije privredne i trgovačke spontanosti naroda. Njegovog preduzetničkog duha u elementarnom obliku. Raznoobraznosti, ali i srodničke pomešanosti likova grada i sela. Ekonomske i kulturne komunikacije ljudi iz različitih krajeva. Čak i kontinenata. Uspostavljene i negovane bez potpore države, institucija ili ekonomskih i drugih politika.
Pijaca je možda najslikovitija galerija likova. U kojima se lako daju sagledati čitave sudbine. Jer čovek na trg dolazi bez maske. Doveden jasnom potrebom, iz sudbine proisteklom. I na njemu čini i pokazuje sve što je njome određeno.
Na zelenoj pijaci susreću se selo i grad. Simbiotički celishodno, autentičnim pojavama i jedne i druge strane. Stočna pijaca je susret sela sa samim sobom, a u gradu, tom velikom katalizatoru svih društvenih veza. Tržnica puna dinamike i dramaturgije ruralne poslovnosti. Oboje zajedno-uzbudljiva pozornica iskonskih veština preživljavanja.
Obrenovac: fotografski zapisi
Miladin Čolaković, Nenad Radojičić, Galina Perišić
2004. godina
