Današnji naziv Obrenovac nosi od 1859. godine, kada je uslišena molba varoških trgovaca upućena knjazu Milošu Obrenoviću, a on se, kako to u ukazu njegovome i stoji, “našao pobuđenim” te odobri da po njemu ime dobijemo. No, ne postasmo Miloševac, nego Obrenovac, al da ne cepidlačimo.
U periodu koji je tome prethodio, a zatrajao je nekoliko vekova, ime naselja bi Palež. Po nekim tumačenjima taj naziv je iz perioda i pre 14. veka, a naselje je pripadalo nahiji valjevskoj.
Teritorija današnje opštine tada se nalazila u okviru dva sandžakata: zapadni do Kolubare bio je u Zvorničkom, a istočni od Kolubare u Smederevskom. Poznato je da je reč o omanjem naselju kome Turci nisu pridavali neki naročit značaj.
Prvo jasno pominjanje starog Paleža nalazimo na topografskoj karti iz 1696. godine, na kojoj je ucrtan kao palanka i vojno utvrđenje. O postojanju palanke Palež svedoči i austrijski guverner Kraljevstva Srbije princ Karlo Aleksandar Virtemberg, koji je 1720. posetio Palež i zapisao u svom izveštaju: ”Palež ima jednu rđavu palanku i zaposednut je hajducima“.
Za austrougarske vladavine 1717-1739. naziv turskog Paleža promenjen je u Cvajbriken, koji se nalazio u okviru Paleškog disktrikta. S dolaskom austrijskih vlasti, izvršen je i prvi popis, po kome je disktrikt obuhvatao čak 73 naseljena mesta (tada je Valjevo imalo 20 kuća, a Palež 11, tek da se zna).
U istom ovom istorijskom periodu nailazimo na značajne podatke na geografskim vojnim kartama iz ovog perioda koje su sačinili austrijski obaveštajci na kojima se može videti da postoje dva Paleža: Veliki Palež sa turskom džamijom i 30-tak kuća na prostoru između Kolubare i Tamnave, i Mali Palež, onaj srpski, sa 21 kućom na levoj obali Tamnave.
Na ovim kartama nalazimo i neka sela današnje opštine Obrenovac uz duž puta ka Ubu i Valjevu. Naziv mesta Palež ostao je, kao što već već rekoh, sve do potkraj druge vladavine knjaza Miloša, od kad smo Obrenovac.
Ivana Janošević
